Sandro Mariotti, người phục vụ của Đức Thánh Cha Phanxicô

Thật ra, giới báo chí đã để ý đến ông Sandro từ lâu, họ gọi ông là “Sandrone”, nghĩa là “Sandro cao to”! Người ta càng để ý vì ông là người đầu tiên trong lịch sử đẩy xe lăn của một vị Giáo Hoàng từ ngày 5/5/2022.

Thân thế

Ông Sandrone cao 1 mét 90, với tóc hoa râm và trong bộ côm-plê rất vừa vặn, là một trong những nhân viên Vatican được chụp hình và quay phim nhiều nhất! Ông hầu như không bao giờ nói trước công chúng, vẻ kín đáo như hiện rõ trên khuôn mặt. Trong niên giám Tòa Thánh có ghi phận vụ chính thức của ông là “Aiutante di Camera”, người trợ lý phòng, hay là người “phòng bộ” của Đức Thánh Cha. Người ta ít biết về đời tư của ông.

Thay thế người bất tín

Ông Sandro vốn là nhân viên Vatican, làm việc trong ban đặc trách về trang trí hoa. Ông Sandro thay thế Paolo Gabriele sau vụ xì-căng-đan trong dinh Giáo Hoàng 13 năm trước.

Ông Paolo Gabriele, người phục vụ của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI từ năm 2006 đã bất tín, lấy trộm các tài liệu mật trong dinh Giáo Hoàng, chuyển ra ngoài, để rồi ký giả Gianluigi Nuzzi dựa vào đó viết cuốn sách tựa đề “Santità”, Đức Thánh Cha, tạo nên vụ “Vatileaks” đầu tiên hồi năm 2011. Ông Gabriele bị hiến binh Vatican bắt về tội “sở hữu một số lượng lớn các tài liệu mật sao chụp của Tòa Thánh” và bị kết án 3 năm tù ngày 6/10/2012, sau đó ông được giảm án còn 1 năm 6 tháng. Sau đó người này đã được Đức Giáo Hoàng Biển Đức ân xá và ngài viếng thăm ông trong tù ngày 22/12 cùng năm đó.

Sau khi bị sa thải, ông Gabriele vẫn được Tòa Thánh chu cấp cho người vợ và 3 con của ông, cũng như cho ở trong một căn nhà ngoài Vatican. Tiếp đến ông Gabriele cũng nhận được việc làm trong một hợp tác xã cộng tác với Bệnh viện Chúa Giêsu Hài đồng. Ông qua đời tại nhà thương Gemelli hồi cuối tháng 11/2020 sau một thời gian dài bị bệnh.

Sau khi ông Gabriele bị sa thải, ông Sandro được chọn làm người phục vụ mới của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI. Trong cuốn hồi ký, Đức TGM Georg Gaenswein, thư ký riêng của Đức Cố Giáo Hoàng, kể lại rằng chính ngài đã đề nghị với Đức Biển Đức XVI chọn ông Sandro Mariotti. Ban đầu chính ông tỏ ra do dự, vì nghĩ rằng vốn là một công nhân thường, ông không phù hợp với trách vụ mới.

Tuy nhiên sau 2 tuần suy nghĩ và trao đổi với Đức Biển Đức XVI, ông đã chấp nhận công việc mới. Ngài đánh giá cao người giúp việc kín đáo này và hồi tháng 11/2012, ngài đã thưởng ông Huân Chương Hiệp sĩ thánh Gregorio của Tòa Thánh.

Sau khi Đức Biển Đức XVI từ chức và về hưu, ông Sandro Mariotti không di chuyển với ngài về Đan viện Mẹ Giáo Hội ở nội thành Vatican, trái lại ông tiếp tục làm người phòng bộ của Đức Thánh Cha Phanxicô.

Với Đức Thánh Cha Phanxicô

Trái với các vị tiền nhiệm, Đức tân Giáo Hoàng, sau khi đắc cử ngày 13/03/2013, không cư ngụ trong dinh Tông Tòa. Ngài chỉ dùng dinh này trong các buổi tiếp kiến chính thức và cư ngụ trong căn hộ số 201 của nhà thánh Marta trong Vatican. Ngài cũng dùng bữa tại phòng ăn như những người khác trong nhà. Người ta cũng ít biết về công việc của ông Sandro, vì Đức Phanxicô hầu như tự làm bao nhiêu việc riêng, kể cả việc cầm chiếc vali công tác bằng da, khi bước lên thang máy bay trong mỗi chuyến tông du! Chỉ khi Đức Thánh Cha ngày càng gặp khó khăn trong việc đi lại, ông Sandro mới đảm nhận việc mang các túi xách, các vali và giúp đỡ ngài khi di chuyển.

Đẩy xe lăn

Vài năm sau đó, Đức Thánh Cha bắt đầu dùng xe lăn, ông Sandro mới làm nhiệm vụ đẩy xe và giúp ngài trong những việc khác. Ngài và người giúp việc cao lớn đã phát triển một kỹ thuật đặc biệt: Đức Thánh Cha giữ lấy đôi tay khoẻ mạnh của ông Sandro và ông giúp ngài đứng lên từ xe lăn. Khi Đức Thánh Cha có thể tự đi bộ được, thì ông trao cây gậy cho ngài cầm để chống hỗ trợ khi bước đi. Ông cũng là người nhận các thư, hoặc đồ vật mà các tín hữu hành hương trao cho Đức Thánh Cha trong buổi tiếp kiến, khi ngài đi giữa đám đông. Ông trao các tràng hạt mân côi để ngài tặng cho các vị khách.

Trong căn hộ của Đức Thánh Cha, ông Sandro là người lo về y phục của ngài.

Người ta ít biết về đời tư của ông Sandro Mariotti. Báo chí Ý cho biết ông có vợ và hai người con. Mỗi sáng ông rời nhà rất sớm ở Castel Gandolfo cách Roma khoảng 25 cây số để có mặt tại Vatican khoảng 7 giờ sáng, bắt đầu phục vụ Đức Thánh Cha.

Khi thân phụ ông Sandro qua đời hồi đầu tháng 07/2017. Đức Thánh Cha đã dâng lễ với sự tham dự của các công nhân viên ở Vatican, để cầu nguyện cho người quá cố và cho con trai ông mà ngài gọi là “Sandro thân yêu của chúng ta”. Đức Thánh Cha cũng viết một cáo phó đăng trên báo “Quan sát viên Roma” của Tòa Thánh, một điều chưa từng có.

Nhóm người thân cận của Đức Thánh Cha

Ông Sandro Mariotti thuộc số những người thân cận nhất của Đức Thánh Cha, trong đó có 2 thư ký riêng. Nhưng khác với các vị tiền nhiệm, các thư ký này không ở lâu dài trong nhiệm vụ. Ban đầu có Đức ông Alfred Xuareb người Malta, từng là thư ký thứ hai của Đức Biển Đức XVI, được Đức Thánh Cha Phanxicô lưu lại trong 13 tháng, trước khi bổ nhiệm vào các chức vụ khác, sau cùng được bổ đi làm TGM Sứ thần Tòa Thánh tại Hàn Quốc và Mông Cổ cho đến năm ngoái (2023).

Bí thư chính thức đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô là Đức ông Fabien Edgardo Pedacchio Leaniz, người Argentina, vốn thuộc tổng giáo phận Buenos Aires, được Đức Hồng Y Jorge Bergoglio gửi đi Roma và làm nhân viên Bộ Giám Mục. Đức ông làm bí thư cho Đức Thánh Cha Phanxicô trong 5 năm từ năm 2014 đến 2019, rồi trở về phục vụ tiếp tại Bộ Giám Mục.

Ngoài ra có Đức ông Yoannis Lahzi Gaid, người Ai Cập, vốn là một nhân viên ngoại giao của Tòa Thánh, làm thư ký thứ hai của Đức Thánh Cha từ tháng 4 năm 2014 đến tháng 7 năm 2020.

Hiện nay có cha Gonzalo Aemilius người Uruguay, đã từng chăm sóc các trẻ em bụi đời ở thủ đô Montevideo. Và một vị khác người Ý là cha Fabio Salerno, 43 tuổi, vốn là một nhân viên ngoại giao thuộc phủ Quốc vụ khanh Tòa Thánh.

Giuse Trần Đức Anh O.P.