Bản chất, ý nghĩa và mục đích của Hội Nghị các giám mục
Rôma, ngày 08.10.2012 (ZENIT.org) – Vào ngày thứ hai 08.10.2012 các cuộc làm việc của công nghị các giám mục bắt đầu : đây là Đại Hội lần thứ XIII thường lệ, với đề tài « cuộc tân Phúc Âm Hóa để loan truyền Đức Tin Kitô giáo ». Ngày hôm thứ năm, 04.10.2012, tại Lorette, ĐGH Biển Đức XVI đã phó thác cho sự cầu bầu của Đức Mẹ Maria các cuộc làm việc của công nghị các giám mục về tân Phúc Âm hóa (07-28.10.2012) và Năm Đức Tin (11.10.2012 – 24.11.2013) Nhưng công nghị là gì ? Tại sao phải triệu tập ? Ai là người tham dự ? Trong đó bàn thảo chuyện gì ? Các tài liệu do công nghị sản xuất có tầm quan trọng như thế nào ? Như đã được chỉ rõ trên trang mạng chính thức của Tòa Thánh (site officiel du Saint-Siège), công nghị các giám mục là « một định chế thường trực được ĐGH Phaolô VI thiết lập, ngày 15.09.1965, để đáp lại ước muốn do các vị Nghị Phụ của Công Đồng Vaticanô II trình bày để duy trì sống động tinh thần nhất trí mà Công Đồng đã để lại » Đại Hội các giám mục dựa theo truyền thống công nghị cổ xưa của Giáo Hội, nhưng công nghị là một điều mới mẻ của Công Đồng Vaticanô II, hay thật ra được nảy sinh từ ước vọng « duy trì tinh thần sống động của sự nhất trí phát sinh từ Công Đồng » Từ công nghị có nguồn gốc từ tiếng Hy-lạp là « syn-hodos », có nghĩa là « hội nghị », « hội họp ». Công nghị thực chất là một địa điểm mà các giám mục gặp nhau, chung quanh Đức Giáo Hoàng và cùng với ngài ; người triệu tập như một phương cách để tìm được « sự tham khảo và hợp tác ». Như vậy, đây chính là nơi trao đổi thông tin và kinh nghiệm, nhằm để cùng tìm kiếm những giải pháp mục vụ có giá trị hoàn vũ. Tóm lại, công nghị các giám mục có thể định nghĩa như một đại hội những vị đại biểu của hàng giám mục Công Giáo là những người có bổn phận giúp đỡ Đức Giáo Hoàng, về các giáo huấn của ngài và trong việc cai quản Giáo Hội hoàn vũ. Trước ý kiến của một vài đấng giám mục cao cấp về khả năng tạo ra những cấu trúc công nghị có quyền lập pháp và hành pháp, ĐGH Phaolô VI đã quay trở lại với ý niệm hợp tác, của giám mục đoàn với người Kế Vị Thánh Phêrô, trong trách nhiệm về cai quản Giáo Hội hoàn vũ. Ngài đã thực hiện trong bài diễn văn trước giáo triều La-mã (21.09.1963), trong bài diễn văn khai mạc phần hai của Công Đồng (29.09.1963) và trong diễn văn bế mạc (04.12.1963). Ngày 15.09.1965, khởi đầu phiên tổng hợp thứ 128 của Công Đồng Vaticanô II, Đức cha Pericle Felici, tổng thư ký Công Đồng, đã thông báo việc công bố tự sắc (motu proprio) Apostolica sollicitudo, qua đó công nghị được chính thức thiết lập.
Một quy định mới của công nghị đã được ĐGH Biển Đức XVI chấp thuận vào năm 2006. Vào nhiều dịp, các giới chức thẩm quyền đã nhấn mạnh rằng công nghị đã được quan niệm và vẫn là một cơ quan tư vấn lớn, với nhiệm vụ là thảo luận về đề tài liên hệ và trình bày những « đề nghị » sẽ được trình lên Đức Giáo Hoàng. Đức Giáo Hoàng, cùng với các cộng tác viên của ngài và các thánh bộ của giáo triều, phỏng theo những đề nghị, đánh giá, đào sâu, sau đó ngài viết và công bố một « tông huấn hậu công nghị », nghĩa là một tài liệu ghi nhận, soạn thảo lại và đưa ra những gì được bảo lưu từ những đề nghị và những chỉ đạo theo đó phải tiếp tục tiến tới. Để lựa chọn các thành viên tham dự công nghị, người ta tiến hành tuyển đại biểu. Sẽ tham dự công nghị là các giám mục được trúng cử và được các HĐGM chỉ định, nghĩa là những giám mục của một quốc gia hay một châu lục. Đức Giáo Hoàng, đến lượt ngài, sẽ chỉ định các vị hồng y, giám mục, tu sĩ, viện trưởng, những vị lãnh đạo các phong trào và hội đoàn sẽ tham dự công nghị với tư cách là các nghị phụ và các chuyên gia. Về công nghị lần này, khai mạc vào chúa nhật 07.10.2012, ĐGH Biển Đức XVI đã chỉ định 13 vị hồng y, 23 vị giám mục và tổng giám mục, 44 chuyên gia và 49 dự thính viên. Sự trong sáng và việc đọc những gì sẽ được thảo luận được bảo đảm. Một hay hai lần mỗi ngày, một bản tin dưới hình thức ấn bản giống như trên mạng « Bản tin công nghị các giám mục » (Bulletin du synode des évêques = Synodus Episcoporum Bollettino) trong đó có thể tìm thấy tổng hợp các tham luận. Pha chuẩn bị thứ nhất cho công nghị, theo tục lệ, có bản Tài liêu chuẩn bị (Lineamenta), một văn kiện cơ bản cho phép suy nghĩ về đề tài đã chọn. Những câu trả lời cho Lineamenta và danh sách câu hỏi kèm theo đã được các Giáo Hội, các HĐGM, các thánh bộ của giáo triều và tập thể các bề trên cả đã được gửi đến, cùng với những nhận xét từ phía các giám mục, linh mục, các người tận hiến, các thần học gia và các tín hữu giáo dân. Các ý kiến khác nhau được tập họp và tổng hợp thành một Dụng cụ làm việc (Instrumentum laboris). Sau khi đã đệ trình để được sự đồng ý của Đức Thánh Cha, tài liệu sẽ được phiên dịch ta các ngôn ngữ chính và rồi được gửi cho tất cả các giám mục. Mặc dù được công bố, Dụng cụ làm việc không phải là một phiên bản của cái sẽ trở thành những kết luận, nhưng một tài liệu mang tính tham khảo, và sẽ trở thành đề tài thảo luận trong công nghị.
