CHỨNG NHÂN CHO THẦY
Bài Tin Mừng Lc 24, 46-53 nói với chúng ta việc Chúa hiện ra với các tông đồ, soi lòng mở trí cho các ông hiểu Kinh Thánh và sai các ông đi rao giảng Tin Mừng: Đấng Ki tô phải chịu khổ hình, sống lại, lên trời, phải tin vào Người để được ơn cứu độ. Chính anh em là chứng nhân về những điều này. Giáo hội đã chọn lễ Chúa lên trời là ngày lễ của truyền thông Công giáo, và mỗi năm các ĐGH thường viết một sứ điệp về truyền thông. Sứ điệp truyền thông 59 (2025): Hãy chia sẻ niềm hy vọng trong tâm hồn anh chị em cách hiền hòa (1 Pet 3, 15-16). Chúng ta cùng nhau nói về việc làm chứng và về việc truyền thông.
Đức Thánh Cha Phanxicô nói về việc thao túng truyền thông của những ông chủ công nghệ, dẫn đến sự phân cực về chính trị, luân lý, bóp méo sự thật – kể cả những sự thật về tôn giáo, gây chia rẽ và hận thù, những chủ thuyết thù nghịch tôn giáo. Người ta đang nói nhiều đến AI (trí tuệ nhân tạo): nó chỉ là công cụ thu thập và tổng hợp dữ liệu, tuy vậy ai nắm được nó sẽ bá chủ thế giới, bởi đó các nước lớn đầu tư lớn vào AI như một lợi thế tấn công và răn đe đối thủ khác. Bên đạo chúng ta cũng đang khuyến khích nhau học tập và dùng thử (qua hộp thư gmail) AI, vì nó hỗ trợ trong việc tìm kiếm dữ liệu, soạn bài giảng, giúp xét mình, giúp hòa giải, soạn nhạc, làm phim… Có thể nói, AI thay đổi mỗi giờ và mỗi ngày, không biết nó sẽ dẫn nhân loại đi về đâu, trước mắt con người nhận ra một điều: đầu ra của nhiều ngành đại học là thất nghiệp, vì AI làm tốt hơn: giáo sư đại học, tư vấn, dạy kèm, viết lách… vì nó học cả ngày cả đêm và nó không bao giờ quên như con người.
Trở về với sứ điệp truyền thông năm nay, chúng ta nói đến 3 từ: Hãy chia sẻ- niềm hy vọng- cách hiền hòa. Đừng nghĩ chỉ mấy người thuộc ban truyền thông (chụp hình, viết lách, giảng trên youtube, Tik tok) là làm truyền thông, và truyền thông là một điều cao siêu, xa lạ với giới bình dân. Không phải thế, mỗi lần gặp nhau ta nhìn nhau – cười với nhau- trao đổi một câu và bắt tay nhau đó đã là truyền thông. Khi nói về truyền thông, người ta phân biệt 3 bước: sứ điệp gốc, đường truyền và người nhận. Bởi đó, hãy mau nghe nhưng chậm nói, vì những câu chuyện ta nói với nhau sẽ gây nên sự chia rẽ - chán nản – khích động bạo lực hoặc tạo ra niềm vui – niềm hy vọng, xây dựng cộng đoàn và giúp nhau tiến lên trên đường nhân đức.
Điểm thứ hai là niềm hy vọng. Niềm hy vọng của chúng ta được xây dựng trên Đức Ki tô: Ngài đã chết vì yêu tôi, Ngài đã về trời để mở lối cho tôi. Sống trên trần gian, thời đại nào cũng có những bất ổn về chính trị, chiến tranh, bệnh tật … dẫn đến lo âu và khó giữ được niềm hy vọng. Chúng ta thường nghĩ: thời đại ta đang sống là tệ nhất, hoàn cảnh gia đình mình là tệ nhất, người xấu nhiều hơn người tốt. Để giữ được niềm hy vọng là cả một sự tác động liên lỷ của ơn thánh và nỗ lực của con người, đích đến của mọi niềm hy vọng là quê hương trên trời (Kinh năm thánh). Xin trích một đoạn trong sứ điệp: “Hy vọng là một nhân đức kín ẩn, bền bỉ và kiên nhẫn. Đối với Kitô hữu, hy vọng không phải là một tuỳ chọn, mà là một điều kiện cần thiết. Như Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã viết trong Thông điệp Spe Salvi, hy vọng không phải là sự lạc quan thụ động, mà ngược lại, đây là một nhân đức “năng động” có khả năng thay đổi cuộc sống chúng ta: “Người có hy vọng thì sẽ sống khác; người hy vọng được ban tặng món quà là một cuộc sống mới” (số 2).
Hiền hòa. Hiền lành là bình thản chấp nhận những khuyết điểm của tha nhân. Cần giữ thái độ hiền lành ngay cả khi phải cương quyết bảo vệ đức tin và chân lý. Tiếc thay, trong quá khứ, nhiều lần Giáo Hội đã quên lời dạy của Thầy về đức hiền lành và khiêm tốn (Niềm vui Tin mừng số 73).
Truyền thông cần phải thấm đẫm nét hiền hòa và gần gũi, như một cuộc trò chuyện giữa những người bạn đồng hành trên đường đi. Đây chính là cách mà nhà truyền thông vĩ đại nhất của mọi thời, Chúa Giêsu thành Nadarét, khi đi cùng hai môn đệ thành Emmaus, đã trò chuyện với họ, làm cho lòng họ bừng cháy khi Ngài giải thích các sự kiện dưới ánh sáng của Thánh Kinh. Martin Luther King đã từng nói: “Nếu tôi có thể giúp đỡ ai đó khi đi với họ, nếu tôi có thể làm ai đó vui lên bằng một lời nói hay bài hát... thì đời tôi sẽ chẳng vô ích”.
Nói đến truyền thông là nói đến truyền giáo - truyền giáo là bản chất của Giáo hội. Nói đến truyền giáo người ta phân làm hai trường hợp: có những người không tin đạo vì chưa được nghe về đạo, nhưng có những người không tin đạo vì họ chứng kiến cuộc sống không tốt của những người có đạo. Đừng nghĩ truyền thông là nói cho lưu loát về đạo mà cốt yếu là một đời sống thánh thiện, bởi đó phải tránh xa một lối sống tầm thường, không có niềm vui và không có niềm hy vọng. Giáo hội dạy ta truyền đạo bằng sự lôi cuốn, bằng đức ái và lòng tốt, bằng sự nhẫn nại chăm sóc tha nhân: cuộc sống đạo tốt là cách truyền thông hiệu quả mà ta không ngờ với sự tác động của Chúa Thánh Thần.
