THẦY BIẾT CON YÊU MẾN THẦY
Trong Tin Mừng ông Phê rô được nhắc đến nhiều lần: ông là một trong 3 môn đệ thân tín được chứng kiến những sự kiện quan trọng của Chúa, ông thay mặt anh em để tuyên xưng: “Thầy là Đức Ki tô, Con Thiên Chúa Hằng sống”, ông đã thề chết để bảo vệ Chúa, đã theo Chúa vào dinh Cai pha và chối Chúa 3 lần, vào buổi sáng Phục sinh ông đã chạy đến mộ Chúa và chứng kiến sự kiện ngôi mộ trống. Đoạn Tin Mừng Ga 21, 15 -19 là một đoạn Tin Mừng đặc biệt nói về ông Phê rô, qua đó nói về phẩm chất người lãnh đạo Giáo hội.
Câu hỏi đầu tiên ‘con có yêu mến Thầy hơn các anh em này không?’ là một câu hỏi đặc biệt hơn, vì hai lần kia Chúa chỉ hỏi: “Con có yêu mến Thầy không?” Chúng ta dừng lại ở câu hỏi đầu tiên để thấy rằng: Chúa đòi hỏi ông Phê rô phải đặt tình yêu Chúa trên mọi sự và và trên mọi người. Điều giáo lý căn bản này đã được các môn đệ trả lời với các vị lãnh đạo tôn giáo Do Thái: “Phải vâng lời Thiên Chúa hơn là vâng lời người phàm”. Tình yêu Chúa phải nằm ở vị trí cao nhất và là nguồn mạch cho các mối quan hệ tình yêu nhân loại. Có người bảo: Chúa Giê su yêu nhân loại đến nỗi bằng lòng chịu chết trên thập giá, điều đó đúng, nhưng trước hết và cao hơn hết, Chúa Giê su yêu Chúa Cha nên đã vâng lời Chúa Cha trong chương trình cứu độ nhân loại. Các Ki tô hữu cũng như vậy, họ nhận biết Thiên Chúa là Đấng Tạo dựng mọi loài và an bài mọi sự, nên họ kính mến Chúa trên hết mọi loài và hơn mọi người – kể cả cha mẹ, ân nhân, vua chúa, vợ chồng và con cái… Và chính vì không ‘sùng bái’ cá nhân mà biết bao cuộc bách hại tôn giáo đã xảy ra. Tình yêu Chúa là nguồn mạch phát sinh và là khuôn mẫu cho tình yêu nhân loại: mọi người trên trần gian là anh em vì có chung một người Cha trên trời, tri ân cha mẹ là người cộng tác với Chúa để sinh thành và dưỡng dục ta, vợ chồng yêu thương và vâng phục nhau theo mẫu gương Chúa Ki tô hiến mình vì Hội Thánh.
Trong đời sống đạo, chúng ta dễ hiểu sai câu hỏi của Chúa Giê su “con có yêu mến Thầy hơn các anh em này không?” như một sự so sánh: ông Phê rô, để được đặt làm người lãnh đạo, phải yêu Chúa nhiều hơn các tông đồ khác. Người lãnh đạo Giáo hội không phải là người tốt nhất, giỏi nhất, tin mạnh nhất và yêu Chúa nhiều nhất… Sự so sánh của con người luôn khập khiễng, nhất là về những thực tại thiêng liêng và trừu tượng, đàng khác sự so sánh thường đưa đến sự ghen tị và kiêu ngạo hơn là giúp ta thăng tiến hơn trên đường nhân đức, nên chúng ta nên loại trừ sự so sánh trong đời sống đạo: ai phục vụ nhiều hơn, ai đáng được lên thiên đàng, ai đạo đức hơn… Một nhà tu đức đã nói: sự khiêm tốn là điều ta phải thường xuyên cầu xin, nhưng đừng bao giờ tạ ơn vì có nó. Câu chuyện người biệt phái và người thu thuế lên đền thờ cầu nguyện đã nói lên chân lý đó. Báo chí có nhiều bài viết về Đức Phan xi cô để nêu lên những gương sáng của ngài, tôi ghi nhớ một vài chi tiết và câu chuyện về ngài: Khi được bầu làm Giáo hoàng, trước khi ban phép lành đầu tiên, ngài đã xin mọi người cầu nguyện cho mình; câu nói nổi tiếng: tôi là một tội nhân; cử chỉ đáng nhớ: rửa chân và hôn chân các tù nhân; lời khuyên cho các gia đình: hãy luôn dùng 3 từ xin phép- xin lỗi-cảm ơn; bát đĩa có thể bay nhưng đừng để cơn giận qua đêm; ngài luôn gần gũi với người nghèo và dạy: khi giúp đỡ người nghèo nên đụng chạm và nhìn vào mắt họ, mỉm cười với họ - họ hiểu dù thuộc ngôn ngữ khác.
Có câu chuyện kể: Một người nọ trong giấc ngủ mơ mình đứng trước một tòa lâu đài, có hai cánh cổng –cánh cửa bên phải dành cho người có đức tin mạnh mẽ- còn bên kia là người đức tin hời hợt – anh ta đẩy cửa bước vào cánh cửa bên phải; đi tiếp thì lại có hai cánh cổng: bên phải dành cho người sống đức tin tích cực – còn bên kia dành cho người sống hời hợt, anh chọn cánh cổng bên phải và đi tiếp; lần nữa lại có hai cánh cổng: bên phải dành cho người sống bác ái và trung thành với Giáo hội còn cánh cửa bên kia dành cho người không quan tâm nhiều đến Giáo hội và công việc bác ái và anh ta lại chọn cánh cửa bên phải, anh đi tiếp và bỗng con đường dẫn anh đến một khoảng trống vô định và một lò lửa khổng lồ ở bên dưới… anh toát mồ hôi và tỉnh giấc. Thế đó, dù bạn tham gia phục vụ Giáo xứ nhiều năm trời, dù bạn tham gia nhiều đoàn thể đạo đức, dù bạn chọn con đường tu trì, làm việc bác ái nhiều và đọc kinh nhiều… mà không có lòng mến Chúa, chỉ làm vì hư danh thì coi chừng vô ích. Mọi sự ta có là ân huệ Chúa ban, kể cả hạnh phúc thiên đàng. Đừng nghĩ những ân lộc ta có như tài năng, của cải, sự tôn trọng và yêu thương của tha nhân, niềm vui và sự bình an trong cuộc sống … là do đạo đức của mình nên Chúa ban vì mình xứng đáng, nếu bạn tin như vậy thì đã cướp mất vinh quang của Thiên Chúa rồi đó.
Câu trả lời của Thánh Phê rô làm chúng ta cảm động: “Lạy Thầy, Thầy biết mọi sự, Thầy biết con yêu mến Thầy”. Câu nói này biểu lộ một sự yếu hèn của phàm nhân dễ sa ngã và sự thông biết mọi sự của Thiên Chúa. Chính sự xác tín rằng ‘Chúa thấu biết mọi sự’ đã dẫn đến một sự bằng an trong tâm hồn ta: dù cho người đời vu oan giáng họa, lòng tôi vẫn an tâm, vì có Chúa biết và Chúa lo liệu; vì Chúa thấu suốt mọi sự nên ta phải giữ tâm hồn được trong sạch khỏi những mưu toan gian ác và ghen ghét trả thù. Lòng yêu mến phải biểu lộ trong hành động: siêng năng đến nhà thờ và cầu nguyện để biểu lộ tình yêu với Chúa; yêu người cũng phải biểu lộ bằng sự gần gũi và chăm sóc nhau. Thánh Gioan tông đồ nhắc: anh em đừng yêu bằng đầu môi chóp lưỡi, hãy cho kẻ đang đói những nhu cầu thiết yếu họ đang cần – thay vì chỉ nói: chúc anh được bình an.