BỆNH THỜI ĐẠI
Hai thói xấu của những người Kinh sư và Biệt Phái được Chúa Giê su nêu lên là: nói mà không làm và làm cốt để cho thiên hạ thấy (Mt 23, 3-5). Căn bệnh đó cũng rất phổ biến ngay hôm nay, nên gọi là căn bệnh thời đại thì cũng không sai.
Nói đến các Kinh sư và Biệt phái, là nhóm người ưu tuyển của xã hội Do Thái, chúng ta dễ nghĩ đến các linh mục và tu sĩ – là những người hiến thân theo Chúa một cách trọn vẹn và lời Chúa dạy trên đây là dành riêng cho các vị tu trì, còn người giáo dân thì vô can. Đúng hơn, hai căn bệnh ‘nói mà không làm và làm là để người khác thấy’ cũng luôn tồn tại trong mỗi người Ki tô hữu. Ai đó đã từng nói: con đường xa nhất là con đường từ miệng đến bàn tay. Nhiều lời hứa đã không được thực hiện, nhiều điều xấu nơi tha nhân được ta nhận diện và lên án – nhưng rồi chính ta lại vấp phải, kể cả lời thề hôn phối cũng bị phai mờ theo năm tháng nơi nhiều người… dẫn đến một thảm họa là càng sống lâu trên đời con người càng mất lòng tin vào chính mình và vào tha nhân, và càng khép mình lại, đó là một thành công của ma quỷ.
Người Biệt phái được Chúa mô tả kỹ hơn: họ sống giả hình vì biểu hiện bên ngoài không đi đôi với sự thánh thiện tốt lành trong nội tâm. Họ mong được kính trọng, thích được gọi là người chỉ đạo – là cha, là thầy. Anh em Tin Lành gọi các người lãnh đạo cộng đoàn là mục sư. AI cho biết: “Mục sư (pastor) là chức sắc cao nhất trong nhiều tông phái Tin Lành, người lãnh đạo tinh thần cho cộng đồng tín đồ, có nhiệm vụ chăm sóc, hướng dẫn, giảng dạy Kinh thánh và thực hiện các nghi thức tôn giáo cho giáo dân. Từ "mục sư" có nguồn gốc tiếng Latinh nghĩa là "người chăn cừu", ẩn dụ cho vai trò chăm sóc, nuôi dưỡng đức tin cho "đàn chiên" là các tín đồ, tương tự như vai trò của Chúa Giê-su”. Còn trong Giáo hội Công giáo, chúng ta vẫn gọi các linh mục là những người lãnh đạo - là cha – thầy trong ý nghĩa là tôn trọng chức thánh và hiểu rắng tất cả các tước vị đó chỉ là sự thông phần vào vai trò mục tử của Chúa Giê su là người lãnh đạo - là cha và là thầy đích thực.
Thực ra, gọi là gì không quan trọng bằng tâm tình bên trong. Người khác gọi mình với sự tôn kính (cha, thầy, lãnh đạo) thì mình càng có bổn phận sống cho xứng với lòng tôn kính của người gọi. Điều quan trọng cần để ý là đừng làm mọi việc vì hư danh và mong hưởng được sự kính trọng. Tốt hơn, chúng ta nên làm mọi việc vì yêu mến Chúa, tha thứ như Chúa đã tha cho mình rất nhiều, làm ơn vì mình đã lãnh được mọi sự từ Chúa, khiêm tốn phục vụ như Chúa Giê su đã tự hủy và đã đến để được phục vụ, lãnh đạo như Chúa Giê su đã yêu đến thí mạng vì bạn hữu, sống nghèo và khiêm hạ như Chúa Giê su đã nêu gương. Người bạn của Chúa Giê su là người sống theo lời Chúa dạy và bước đi trên con đường Chúa đã đi: Chúa Giê su đã không làm gì vì hư danh nhưng luôn làm theo ý Chúa Cha.
Tôi nhớ lại một câu chuyện. Vào thời hoang sơ, việc săn bắn bằng cung tên rất được đề cao, hằng năm vào mùa xuân – dân làng nô nức mở hội bắn cung. Trai làng tầm thầy học bắn cung vì kẻ đoạt giải rất danh giá. Có một vị thầy ở trên núi – được đồn thổi là rất giỏi cung tên, thế là đoàn lũ thanh niên tìm đến thầy để mong thầy truyền đạt những kỹ năng cơ bản nhất. Ngày qua ngày, vị thầy chẳng màng gì cung tên, thầy chỉ nói các trò để tâm mình tĩnh lại – quan sát thiên nhiên và cảnh vật quanh mình: cảnh bình minh rồi hoàng hôn, từng bông hoa, từng cánh bướm và kể cả những hòn sỏi… và nói cho thầy những cảm nhận về vẻ đẹp của chúng. Quá thất vọng, hầu hết thanh niên đều xuống núi trở về, chỉ còn lại một nhóm gần 10 người ở lại, bài học cũng không có gì mới, gần đến ngày xuống núi thầy mới dạy học trò một ít kỹ thuật nhỏ: để tâm lặng trước thì đích nhắm (hồng tâm, tâm điểm) sẽ rõ ràng... Thật lạ lùng, các trò của vị thầy trên núi đã đoạt giải cao trong kỳ thi năm ấy, họ hý hửng trở lại để tạ ơn thầy và muốn hỏi xem tại sao họ lại đoạt giải dễ dàng như vậy, vị thầy hầu như không muốn gặp lại họ, bất đắc dĩ – thầy xuất hiện và nói với họ: “Tâm điểm không phải là tâm điểm”, và thầy rút lui. Đám đệ tử ngày ấy bôn ba làm ăn và rất thành đạt, thỉnh thoảng họ hẹn gặp nhau, kể cho nhau những thành tựu cuộc sống và hầu như ai cũng trăn trở về câu nói của thầy: ‘tâm điểm không phải là tâm điểm’ nghĩa là gì?
Thú thực, thỉnh thoảng tôi vẫn luôn tự vấn về câu nói của vị thầy xưa: Tâm điểm không phải là tâm điểm. Vị thầy muốn nhắn học trò rằng: thành công trong cuộc thi (bắn trúng tâm) chưa phải là điều quan trọng nhất. Tôi cho rằng: cuộc sống phải có những đích nhắm cao hơn, vươn tới trời xanh và vươn tới cõi vĩnh hằng, làm mọi sự vì yêu mến Chúa. Đừng phục vụ vì mong người đời nể phục, để Chúa phải ban ơn, để tăng thêm thu nhập… những điều đó có thể có – nhưng không phải là tất cả. Hãy nhìn xem Chúa Giê su: Dầu là Con Thiên Chúa, Ngài đã trở nên bé thơ, đã bị chối từ, bị chê là dại dột và bị quỷ ám, bị ghét hơn Ba ra ba, vị treo lơ lửng giữa trời và đất. Xin Mẹ Maria làm cho con nên giống Chúa Giê su, con Mẹ. Amen.
