Nếu nói Thánh Gioan Tẩy Giả là vị thánh của mọi thời đại, luôn hợp thời thì không phải là quá đáng, vì chỉ cần trích dẫn 3 câu nói của Ngài được bài Tin Mừng hôm nay nhắc tới (Ga 3,20-30): Chẳng ai nhận được gì nếu không do Trời ban cho, bạn của chú rể thì vui mừng vì nghe tiếng chú rể, Người phải lớn lên còn tôi thì nhỏ lại.
Chúa Giêsu đã từng nói về ông Gioan, người anh họ của mình, rằng: “Trong các người nam được sinh ra, không có ai cao trọng hơn Gioan Tẩy Giả”. Còn ông Gioan thì lại nói: “Chúa Giêsu là Đấng phải đến, tôi không đáng cởi quai dép cho Người”. Trước trận đấu hôm qua (10.01,2020), hai ông HLV đội tuyển UAE và VN cũng có những lời đề cao đối thủ, nhưng trong lòng mình - ai cũng quyết tâm dành phần thắng. Giữa Chúa Giêsu và ông Gioan thì không phải như vậy! Nếu lòng không trong sáng và không thánh thiện thì giữa hai vị đã có một cuộc giao đấu nảy lửa chứ chẳng chơi. Vì theo kiểu người đời, hai vị tranh cử một chức vụ cao trọng trong xã hội thì sẽ tự đề cao mình và bới lông tìm vết đối phương, kể cả vu cáo, để hạ nhục. Bởi đó, hãy học nơi Thánh Gioan Tẩy Giả những bài học rất cao đẹp.
Bài học thứ nhất: khiêm tốn nhận biết thiên ý. Chúa là Đấng Tạo Dựng trời đất và là Đấng Cứu độ muôn loài. Người điều hành lịch sử lịch sử cứu độ và lịch sử nhân loại theo ý định của Người. Thánh Phaolô cũng nói: Mọi sự ta có là do bởi ơn Chúa ban, bạn lãnh nhận mọi sự từ nơi Chúa, sao lại tự hào như thể là không lãnh nhận? Ơn riêng Chúa ban cho mỗi người là để phục vụ cộng đoàn. Thánh Gioan đã nhận biết mình chỉ là vị tiền hô, là bạn của chú rể, nên đã hăng say giới thiệu Đức Giêsu cho dân chúng và cho các môn đệ, đến độ hy sinh mạng sống vì sứ mạng dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Chúa Giêsu đã cảnh cáo: nhiều hành vi đạo đức và hoạt động của ta là vì những động lực thấp hèn: để được người đời ca tụng. Đừng an phận, hãy nhớ Lời Chúa: Chúa đã ban cho ai nhiều thì sẽ đòi lại kẻ ấy nhiều hơn.
Bài học thứ hai: vui mừng vì chú rể. Làm sao lòng ta vui được khi có sự ghen tị? Thánh Phaolô nói: Anh em hãy vui với người vui, khóc với người khóc, nghĩa là phải có sự đồng cảm và lòng quảng đại. Chúa Giêsu là chú rể đã kết ước với Giáo hội là hiền thê của Người, Thánh Gioan Tẩy Giả đã có tinh thần khiêm tốn để có niềm vui cứu độ, vui mừng vì sự xuất hiện của chú rể, vì Thiên Chúa đã thực hiện lời đã hứa từ ngàn xưa. Óc bè phái đã gây nên sự chia rẽ giữa các dân tộc, các giáo hội, các dòng tu, các giáo xứ và các cá nhân với nhau… vì sợ kẻ khác trổi vượt hơn mình, nổi tiếng hơn và được kính trọng hơn. Hãy học tinh thần vui mừng luôn trong Chúa: Miễn là Đức Kitô được vinh danh, vì hoạt động của Chúa Thánh Thần luôn phong phú: Gió muốn thổi đâu thì thổi, không ai biết Gió từ đâu tới và đi đâu. Mẹ Têrêxa có một câu nói nổi tiếng: "phục vụ đem lại niềm vui", ta có thể đảo ngược lại: nếu đời tôi kém vui là vì thiếu tinh thần phục vụ. Nhiều người chán nản vì gia cảnh, nhưng họ bất ngờ tìm lại được niềm vui sống khi quan tâm đến những người khốn khổ khác; còn kẻ khép kín lòng mình, gặm nhấm nỗi khổ mình thì sẽ rơi vào tuyệt vọng.
Người phải lớn lên, còn tôi thì nhỏ lại. Đây không phải là câu khẩu hiệu (slogan) mà phải đem áp dụng vào cuộc sống. Xã hội từ xưa đến nay luôn đề cao sự tiến bộ, tự do và nhân quyền. CĐ Vaticanô 2 đề cao vai trò giáo dân trong hoạt động tông đồ không những trong lãnh vực truyền giáo mà cả trong lãnh vực quản trị và các tổ chức tông đồ giáo dân. Chúng ta luôn thấy có những ‘nhân vật’ hết lòng vì Giáo hội (ở cấp giáo phận, giáo xứ, hội đoàn, các tổ chức bác ái từ thiện), đến mức như ‘điên dại’: mất giờ, nghèo túng, tiếng ra tiếng vào. Những vị này xuất hiện như những vị sao sáng để khích lệ chúng ta biết bỏ đi một chút tự do để dấn thân trong các hoạt động vô vị lợi, đừng trở nên ‘những điện tử tự do’: thích thì làm không thích thì bỏ, không bị ràng buộc để tự do sống theo ý mình. Hãy góp phần nhỏ bé của mình để cho tập thể lớn lên, Giáo hội phát triển và Danh Chúa cả sáng.
Mỗi người chúng ta là một cành hoa nhỏ được góp mặt trong vườn hoa Giáo hội. Mỗi người có đặc sủng và hương sắc riêng, nhưng đều hạnh phúc vì được Chúa yêu thích và mong muốn. Hãy tỏa hương bằng niềm vui được làm con Chúa, được góp phần nhỏ bé của mình cho Chúa Giêsu được lớn lên nơi lòng mình và trong môi trường mình sinh sống. Và điều quan trọng nhất trong cuộc đời là hãy giữ mối liên lạc với Chúa Giêsu, hãy luôn thầm thì với Người lời kinh được các Giáo phụ dạy: Chúa Giêsu Kitô, xin thương xót con.
